Speech Mirjam Bemelmams Demonstratie PesticideVrij-dag

Kun jij ook zo van lavendel genieten?
Heerlijk hè, die geur… ontspannen, rustgevend.
Maar wist je dat er op lavendel – en eigenlijk op bijna álles wat bloeit en groeit – vaak een flinke dosis gif zit?
Dus terwijl je denkt aan de Provence, snuif je ondertussen pesticiden op. Gezellig.

Beste mensen,
We staan – en jullie zitten, met reden – hier op PesticideVrij-Dag, niet alleen voor een schone sloot of een gezondere bodem.
We zijn hier voor onze gezondheid. Onze toekomst. En die van onze kinderen.

Ik ben waterschapsbestuurder bij Water Natuurlijk. Ik houd me dus bezig met waterkwaliteit. En ik kan je zeggen: die is in Nederland beroerd.

Wist je dat landbouwgif via sloten en rivieren tot wel vier kilometer ver het landschap in waait, spoelt en sijpelt?
Het zit in de lucht, in ons eten, in onze urine en zelfs in onze hersenen.

Na Malta heeft Nederland het hoogste gebruik gif per hectare. Toch blijft de agro-industrie vele giftige stoffen gebruiken, terwijl er al genoeg duurzame alternatieven zijn.

Steeds meer wetenschappers zien het verband tussen pesticidengebruik en de ziekte van Parkinson.
Niet als bijzaak. Niet als vage correlatie.
Maar als een oorzakelijk risico. Een die te lang genegeerd is.

En toch…
Zolang er geen keihard bewijs is dat iets schadelijk is, mag het.
Dat heet ‘risicobeheersing’.
Ik noem het liever: gezondheidsgokkerij.
De overheid laat het toe, totdat het te laat is.

En wie zijn de klos?
Niet de aandeelhouders van Bayer.
Maar boeren. Tuinders. En vooral: omwonenden. Mensen zoals jullie. Mensen zoals wij.

De Europese Kaderrichtlijn Water stelt: in 2027 moet al ons water gezond zijn.
Maar nu – in 2025 – overschrijden we die norm op de helft van alle meetpunten.
En even onder ons: zo’n norm, dat is een compromis.
Die garandeert geen veiligheid. Dat is politiek, geen biologie.

We zeggen vaak: “Water is leven.”
Maar als dat water gif draagt, dan is water ook ziekte.

Glyfosaat is dan nog het ‘mildste’ van het spul.
Maar niemand kijkt naar het cumulatieve effect: wat gebeurt er als je tientallen stoffen tegelijk binnenkrijgt?
Niemand onderzoekt dat echt.
En ondertussen is Bayer, de fabrikant van Roundup, al voor meer dan 10 miljard dollar aan claims en schikkingen kwijt.
Dát zegt toch wel iets.

De ziekte van Parkinson is de snelst groeiende hersenziekte wereldwijd.
En nog altijd doen we alsof dit toeval is.
Maar toeval is geen beleid.
Bescherming wél.

Ik zie gelukkig een kentering. Een groeiende groep boeren die anders wil.
En steeds meer burgers, artsen, wetenschappers en bestuurders die zeggen: genoeg is genoeg.
Maar daarvoor hebben we ook jullie stem nodig. Jullie zichtbaarheid. Jullie verhaal.

Boek Slow flowers

En vervolg speech
Laat dit niet zomaar een sit-in zijn.
Laat dit een wake-up call zijn voor de politiek.
Voor de industrie.
Voor iedereen die denkt: “Ach, het zal wel loslopen.”

Het loopt niet los.
Het lekt door.
In onze grond. In ons water. In ons lichaam.

Laat het stoppen. Laat ons leven.
Voorbij de gifspuit.
Voorbij de norm.
Voorbij de lavendelgeur vol pesticiden.

Voorbij het zwijgen.

Dank jullie wel.